Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lathyrus tuberosus & Iris foetidissima

fotò
fotò
Favaroto

Lathyrus tuberosus

Fabaceae Leguminosae

Àutri noum : Pese-rouge, Aglan-de-terro, Vessarot, Favaroueto, Favoueto.

Noms en français : Gesse tubéreuse, Gland de terre.

Descripcioun :
La favaroto o aglan-de-terro es uno planto escaladarello que trachis dins li prado umido emé de sòu prefouns. Li fueioun soun groupa pèr douas emé de vediho. Fai de grapo de 2 à 7 gròssi flour d'un roso viéu.

Usanço :
Li racino soun manjadisso cuecho au four, an un goust agradiéu proche dóu patanoun. Ramentan que vau miés pas manja li grano di Lathyrus malodi lou latirisme.

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1,2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 20 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre

Liò : Prado umido - Ribiero - Ermas - Colo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Lathyrus tuberosus L., 1753

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Lathyrus tuberosus & Iris foetidissima

C
C
ges
R
ges
ges
ges
ges

Coumpara Favaroto emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò